3.1.6. Kâbe-i Muazzama Beşeriyetin İlk Mabedidir

Müslümanların mukaddes kıblesi olan Kâbe-i Muazzama, kürre-i zemin üzerinde ilk tesis olunan musalladır. Buharî ile Müslim’in müttefikan Ebû Zerr’den (ra) rivâyetlerine göre, Ebû Zerr (ra) diyor ki: Resûl-i Ekrem’e (sav):

-Yâ Resûlallah! Yeryüzünde ilk defa hangi mescid tesis olundu, diye sordum. Cevaben:
-Mescid-i Haram, buyurdu.
-Bundan sonra hangisi inşâ olundu, dedim.
-Mescid-i Aksâ, buyurdu.
-İkisinin zaman-ı inşâsı arasında ne kadar müddet bulunduğunu, sordum.
-Kırk sene, diye cevap verdi.

Bundan sonra da Resûlullah (sav):

-Ey Ebû Zerr! Her nerede namaz vakti erişirse namazını orada kıl! Namazın fazileti, vaktinde kılınmasındadır, buyurdu.

Bu hadis-i şerif, Beytullah’ın ilk defa bina edildiğine nasstır. Yalnız İbn-i Cevzî bu hadisin bir noktasına ilişiyor: Mescid-i Haram’ın zaman-ı inşâsıyla Mescid-i Aksâ’nın zaman-ı tesisi arasında bin seneden fazla bir fâsıla olduğu tarihan malûmdur. Kırk sene rivâyeti şâyân-ı nazardır, diyor.

Kurtubî cevaben diyor ki: Bu bâbda vârid olan âyet-i kerime ve ahâdis-i Şerife Hz. İbrahim’in (as) Kâbe’nin, Hz. Süleyman’ın (as) da Mescid-i Aksâ’nın ilk bânileri olduklarına delâlet etmez. Bu iki mabed-i muallâyı başkalarının tesis edip de bunlar tarafından tecdid edilmiş olmaları câizdir. Nasıl ki ilk Beyt’i Âdem’in (as) bina ettiğine dâir bir rivâyet de vardır. Âdem’den (as) kırk sene sonra da evlâd-ı Âdem’den birisi Mescid-i Aksâ’yı bina etmiş olabilir.

İbn-i Hişâm’ın rivâyetine göre, Âdem (as) Beyt-i Şerif’i bina ettikten sonra Hazret-i Cibril’in (as) bir tebliği ile de Beyt-i Makdis’i tesis ve burada da ibâdet etmiştir.

İbn-i Kesir de Süleyman (as), Mescid-i Aksâ’nın ilk bânisi değildir; tecdid etmiştir, diyor. Sa’lebî, Vâsitî gibi ehl-i tarihin de bunu teyid eder rivâyetleri vardır. Buharî şârihlerinden Hattâbî de Mescid-i Aksâ’yı Dâvud (as) ile Süleyman’dan (as) evvel bazı evliyaullahın inşâ ve tesis ettiklerini, sonra da Dâvud (as) ile Süleyman’ın (as) tecdid ve tevsî etmiş olmalarını kabul etmek en doğru bir harekettir, diyor.